Czy poświęcanie więcej czasu na pracę oznacza lepszą pracę i wyniki firm? Zdecydowanie nie! Dostrzegł to w końcu ustawodawca unijny, który w czerwcu 2019 roku uchwalił dwie dyrektywy związane ze sferą work-life balance i sferą rodzicielską pracowników, aby pomóc pracownikom w zapewnieniu równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.

W Polsce dyrektywy te zostały wdrożone ustawą zmieniającą polski Kodeks pracy, a zmiany te obowiązują od dnia 26 kwietnia 2023 r.

Założenia dyrektywy work-life balance (dyrektywa nr 2019/1158) związane z czasem pracy

 
  • Urlop rodzicielski
  • Dłuższe urlopy rodzicielskie – do 41 tygodni po urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie (wcześniej 32 tygodnie) oraz 43 tygodnie w przypadku ciąży mnogiej (wcześniej 34 tygodnie).
  •  
  • Nowością jest 9-tygodniowy urlop dla każdego z rodziców – jako ojciec dodaj 2 tygodnie urlopu ojcowskiego i możesz mieć nieprzerwanie łącznie nawet 11 tygodni urlopu.
  • Nowy dodatkowy urlop opiekuńczy – dla każdego
  • Urlop opiekuńczy umożliwi Ci opiekę nad członkiem rodziny (wyłącznie dziecko, rodzic, małżonek) lub inną osobą, z którą mieszkasz na co dzień, a która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych – musisz podać przyczynę we wniosku i wskazać nad kim sprawujesz opiekę.
  •  
  • 5 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym – możesz podzielić na części albo wykorzystać w całości jednorazowo.
  •  
  • Nie otrzymasz za urlop opiekuńczy wynagrodzenia.
  •  
  • Wniosek o urlop możesz złożyć najpóźniej na 1 dzień przed tym urlopem (w formie papierowej albo elektronicznej).
  •  
  • Zwolnienie od pracy w pilnych sprawach rodzinnych (siła wyższa) – dla każdego
  • Pilna sprawa rodzinna, gdy jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika poza pracą – choroba lub wypadek (pożar, zalanie mieszkania, awaria itd.).
  •  
  • 2 dni lub 16 godzin w każdym roku kalendarzowym – Ty decydujesz, w jaki sposób wykorzystujesz to uprawnienie (w dniach czy godzinach) w pierwszym wniosku składanym w danym roku o zwolnienie od pracy.
  •  
  • Ty deklarujesz jedynie okoliczności zwolnienia od pracy we wniosku, a pracodawca nie ma narzędzi, aby zweryfikować te okoliczności.
  •  
  • Za okres zwolnienia od pracy przysługuje 50% wynagrodzenia.
  •  
  • Wniosek składasz najpóźniej w dniu korzystania ze zwolnienia w dowolnej formie (tak jak przy urlopie na żądanie), a pracodawca nie może Ci odmówić zwolnienia od pracy.
  •  

Założenia dyrektywy rodzicielskiej (dyrektywa nr 2019/1152) związane z czasem pracy

 
  • Elastyczna organizacja czasu pracy – tylko rodzic mający dziecko do lat 8
  • Elastyczna organizacja czasu pracy ma pomóc rodzicowi w sprawowaniu opieki nad dzieckiem do ukończenia przez nie 8. roku życia.
  •  
  • Rozszerzenie możliwości elastycznej organizacji pracy w Kodeksie pracy – już nie tylko obniżenie wymiaru czasu pracy, gdy nie korzystasz z urlopu wychowawczego, ale też np. ruchomy czas pracy, indywidualny czas pracy, system przerywanego czasu pracy, praca zdalna, system skróconego tygodnia pracy, system pracy weekendowej.
  •  
  • Wniosek (w formie papierowej lub elektronicznej) składasz najpóźniej na 21 dni przed tym termin, od którego chcesz, aby zmiana organizacji czasu pracy zaczęła obowiązywać, ale musisz wskazać w nim też dane dziecka, przyczynę konieczności skorzystania z elastycznej organizacji czasu pracy, termin rozpoczęcia i zakończenia korzystania, rodzaj elastycznej organizacji czasu pracy, z którego chcesz skorzystać.
  •  
  • Pracodawca nie musi się zgodzić na Twój wniosek, ale musi uwzględnić wszystkie okoliczności rozpatrując wniosek, poinformować Cię o tym i może wskazać inne rozwiązanie (inny termin korzystania, inną formę, inne warunki), które wymaga Twojej zgody.
  •  
  • W dowolnym momencie możesz złożyć wniosek o powrót do poprzedniej organizacji czasu pracy
  • Pracodawca nie może Cię zwolnić z powodu złożenia wniosku ani traktować go jako podstawy do takiego zwolnienia Cię w przyszłości – jeśli Cię zwolni, to on musi udowodnić, że Twój wniosek nie był przyczyną zwolnienia Cię z pracy.

Bądź świadomy i korzystaj z tych możliwości!

 

Przypisy:

1.Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (Urz. UE. L. z 2019 r. Nr 186, str. 105)

2.Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. U. UE. L. z 2019 r. Nr 188, str. 79)

3. Ustawa o zmianie ustawy – kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw z dnia 9 marca 2023 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 641)

4.  Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 z późn. zm.)

 

 

 

Article was written by: Izabela Wilczkowska

 
 
 

Skontaktuj się z nami

Wyślij nam wiadomość, jeśli myślisz o zmianie kariery, szukasz wyjątkowych talentów lub po prostu chciałbyś spotkać się na kawie.

Post a comment

Your email address will not be published.

Related Posts