Zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych rozpoczynające się w 2023 roku. Jak zaplanować zmiany, a jednocześnie o niczym nie zapomnieć? Oto lista najistotniejszych modernizacji!
Część z nich to trwałe zmiany w harmonogramie nowelizacji, takie jak zmiana stawki minimalnego wynagrodzenia za pracę, wysokości prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia czy współczynnika służącego do obliczania wynagrodzenia za urlop. Oprócz tych zmian, rok 2023 zawiera szereg nowelizacji, które wprowadzają do systemu prawnego zupełnie nowe rozwiązania. Zmiany te wymuszają opracowanie i wdrożenie nowych procesów przez pracodawców.
Nowe przepisy, takie jak praca zdalna i kontrole trzeźwości, a także monitorowanie pracowników pod kątem obecności w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu, są skazane na kontrowersje i czasochłonność.
Korekty związane są z realizacją dwóch dyrektyw europejskich, a mianowicie dyrektywy 2019/1152 w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz dyrektywy 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. (tzw. dyrektywa work-life balance).
Celem nowych przepisów jest m.in. poprawa przejrzystości rynku pracy oraz promowanie bezpieczniejszego i bardziej przewidywanego zatrudnienia, a także osiągnięcie równości płci w zakresie szans na rynku pracy poprzez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego i rodzinnego.
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony.
Obecnie pracodawca, który chce rozwiązać umowę na czas określony, nie ma obowiązku podawania przyczyny wypowiedzenia, ani konsultacji z grupą związków zawodowych. Po wejściu w życie nowych przepisów każde wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony musi zawierać przyczynę wypowiedzenia. Ponadto pracodawca musi poinformować reprezentującą pracownika zakładową grupę związkową o chęci dokonania wypowiedzenia, a także o jego przyczynach.
Pracownicy otrzymają również możliwość dochodzenia nowych roszczeń. Pracownik będzie mógł bowiem dochodzić przed sądem nie tylko wynagrodzenia, ale również przywrócenia do pracy.
Podniesienie minimalnego wynagrodzenia.
Minimalne wynagrodzenie będzie rosło jak co roku. Nowością jest to, że w 2023 roku zostanie podwyższone dwukrotnie. Minimalne wynagrodzenie dla pracowników kontraktowych zostało ustalone na poziomie 3490 zł od 1 stycznia 2023 r., a od 1 lipca wzrośnie do 3600 zł. Dwukrotnie zmieni się także minimalna stawka godzinowa podawana dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia i innych umów, do których stosuje się przepisy o zleceniu. Od 1 stycznia 2023 r. wynosi ono 22,80 zł, a od 1 lipca 2023 r. wzrośnie do 23,50 zł. W konsekwencji dwukrotnie wzrosną świadczenia dla pracowników, o których wysokości decyduje minimalne wynagrodzenie, w tym m.in. demurrage i dodatek za pracę w nocy. Należy również wspomnieć, że w 2023 roku dwukrotnie zmieni się wysokość wynagrodzenia pracownika przed obniżkami, minimalnego odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu oraz zwrotu kosztów dla pracownika, który był mobbingowany.
Minimalna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego będzie się zmieniać wraz ze zmianą minimalnego wynagrodzenia. Wynika to z faktu, że podstawa wymiaru zasiłku chorobowego z tytułu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia po odliczeniu 13,71% tego przychodu.
Jak długo może obowiązywać umowa na czas określony?
Uchylona zostanie regulacja pozwalająca na przedłużenie umowy na okres próbny na ten sam rodzaj pracy z tym samym pracownikiem po upływie trzech lat. Natomiast nadal będzie można podpisać taką umowę z tym samym pracownikiem na prowadzenie innego rodzaju pracy.
Ponadto ustawodawca uzależnił długość okresu próbnego od długości zamierzonej przyszłej współpracy. W efekcie pracodawca będzie mógł zawrzeć umowę o pracę na okres próbny na czas określony:
- 1 miesiąca – w przypadku, gdy pracodawca zamierza zawrzeć po okresie próbnym umowę o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;
- 2 miesięcy – w przypadku, gdy pracodawca zamierza zawrzeć po okresie próbnym umowę o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy;
- 3 miesięcy – w pozostałych przypadkach.
Informatyczne ramy zarządzania umowami o pracę i zleceniami.
Modyfikacje wejdą w życie po 30 dniach od ich opublikowania w Dzienniku Ustaw. Dostęp do tego systemu będzie można uzyskać po zalogowaniu się zweryfikowaną tożsamością na stronie praca.gov.pl lub biznes.gov.pl. Technologia zapewni wstępnie wypełnione druki umów. Dostęp do systemu teleinformatycznego będą mieli mikroprzedsiębiorcy, nie mikroprzedsiębiorcy zatrudniający nie więcej niż 9 osób, gospodarstwa rolne oraz osoby fizyczne powierzające pracę.
Jakie są dodatkowe możliwości zatrudnienia?
Pracodawca nie będzie mógł zabronić pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą lub jednoczesnego pozostawania w stosunku prawnym będącym podstawą świadczenia pracy innym niż stosunek pracy na nowych zasadach. (np. na podstawie umowy cywilnoprawnej). Co ważne, firma nadal może uniemożliwić pracownikowi udział w konkurencyjnych biznesach.
Jaki jest wzrost świadczeń z tytułu podróży służbowych?
Stawka diety w krajowej podróży służbowej oraz ryczałt za nocleg i transport podniesione 1 stycznia 2023 r. Maksymalny limit wynosi 45 zł. W efekcie ryczałt za nocleg wzrósł do 67,50 zł (150% pełnego przydziału), a ryczałt za transport do 9 zł (20% pełnego przydziału). W wyniku podwyższenia stawki diety, od 1 stycznia 2023 r. pracownikowi przysługuje rekompensata za nocleg w czasie podróży krajowej w obiekcie oferującym usługi noclegowe w wysokości określonej na rachunku, nie wyższej jednak niż dwudziestokrotność stawki diety, tj. 900 zł. Wysokość diet za zagraniczne podróże służbowe pozostała bez zmian od 29 listopada 2022 roku. W tym czasie zmianie uległy kwoty diet dla 31 państw, a także ograniczenie dotyczące noclegów dla 42 państw.
Pracownicy mają teraz dostęp do szerszego zakresu wiedzy.
Zakład pracy musi powiadomić pracownika na piśmie lub drogą elektroniczną m.in. o:
- przysługujących pracownikowi przerwach w pracy;
- przepisach regulujących pracę w godzinach nadliczbowych i ich rekompensatę;
- w przypadku pracy zmianowej – przepisach regulujących przechodzenie z jednej zmiany na drugą;
- w przypadku więcej niż jednego miejsca pracy – przepisach regulujących przemieszczanie się między miejscami pracy;
- obowiązujących przepisach regulujących rozwiązanie stosunku pracy, w tym o wymogach formalnych, długości okresów wypowiedzenia oraz terminie odwołania się do sądu pracy;
Jak złożyć wniosek o zmianę warunków pracy?
Pracownik, który jest zatrudniony w zakładzie pracy co najmniej 6 miesięcy, może raz w roku kalendarzowym przesłać do pracodawcy (w formie elektronicznej lub papierowej) wniosek o zmianę warunków zatrudnienia, w szczególności wniosek:
- o zmianę rodzaju umowy o pracę na czas nieokreślony lub
- o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy, w tym o zmianę rodzaju pracy lub zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy.
Pracodawcy muszą odpowiedzieć pracownikowi w ciągu miesiąca od otrzymania wniosku, a w przypadku odmowy przyjęcia wniosku należy podać przyczynę odmowy.
Jakie są różnice w wysokości „kilometrówki”?
Szef powinien zwracać koszty pracownikowi, który korzysta z osobistego pojazdu w celach służbowych. Zwrot kosztów jazd lokalnych może nastąpić w formie miesięcznego ryczałtu obliczonego jako wynik stawki za kilometr przebiegu, tzw. „kilometrówki”, oraz miesięcznego limitu kilometrów na jazdy lokalne. Strony stosunku pracy mogą również ustalić „dodatek kilometrowy”, który stanowi iloczyn realnie przejechanych kilometrów i stawki za 1 km przebiegu. Od 17 stycznia 2023 r. „kilometrówka” za 1 km wynosi:
dla samochodu osobowego:
- o pojemności skokowej silnika do 900 cm3 – 0,89 zł,
- o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 – 1,15 zł,
- dla motocykla – 0,69 zł,
- dla motoroweru – 0,42 zł.
Praca zdalna
O pracy zdalnej pisaliśmy w poprzednim wpisie tutaj.
Jakie są dodatkowe przerwy w pracy?
Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika przedstawia się następująco:
- będzie wynosił co najmniej 6 godzin – pracownikowi przysługuje 15-minutowa przerwa w pracy;
- będzie dłuższy niż 9 godzin – pracownikowi przysługuje dodatkowa 15-minutowa przerwa w pracy;
- będzie dłuższy niż 16 godzin – pracownikowi przysługuje kolejna 15-minutowa przerwa w pracy.
Zacznijmy współpracę
Wyślij nam wiadomość, jeśli myślisz o zmianie kariery, szukasz wyjątkowych talentów lub po prostu chciałbyś spotkać się na kawie.
-
Następny wpis
Social Media Sourcing w Rekrutacji
Related Posts
Przełamywanie barier: Kobiety w programowaniu i na rynku pracy
W przeszłości kobiety odgrywały kluczową rolę w rozwoju informatyki i programowania. Od Ady Lovelace, która…
Kiedy należy przemyśleć proces rekrutacji
Proces rekrutacji ma kluczowe znaczenie dla powodzenia firmy. Znalezienie odpowiednich ludzi posiadających umiejętności i motywację…
Dlaczego współpraca z agencją rekrutacyjną jest opłacalna
Jeśli jesteś właścicielem firmy, menedżerem ds. rekrutacji, specjalistą ds. pozyskiwania talentów lub ekspertem ds. HR…
9 zalet współpracy z agencją rekrutacyjną
Rozwijające się firmy iFirmy wciąż szukają sposobów na usprawnienie procesów rekrutacyjnych i przyciągnięcie najlepszych kandydatów.…
